Post-Covid – als herstel niet vanzelf komt

Na een coronabesmetting verwacht je dat je lichaam op een gegeven moment weer aansterkt en dat je langzaam je leven weer oppakt. Maar bij post-Covid (ook wel Long Covid genoemd) is dat herstel niet zo vanzelfsprekend. Je bent misschien allang ‘uit isolatie’, maar voelt je nog steeds beperkt, moe, in de war of overprikkeld.

Veel mensen voelen zich niet serieus genomen, omdat er aan de buitenkant vaak niets te zien is. En tegelijk kan je wereld stil komen te staan – fysiek, mentaal én emotioneel.

Herken je dit? Dan ben je niet de enige. En je bent welkom.

Klachten post-Covid

Zingeving

Post-Covid en het zenuwstelsel

Natuurlijk! Hieronder vind je een herschreven versie van jouw tekst, in heldere en toegankelijke taal, met duidelijke structuur, pakkende kopjes én bronverwijzingen. De uitleg is afgestemd op mensen zonder medische achtergrond, zodat de informatie begrijpelijk blijft én herkenning oproept voor wie worstelt met post-Covid klachten.

---

Wat gebeurt er in je zenuwstelsel bij post-Covid?

Veel mensen met post-Covid ervaren langdurige lichamelijke en mentale klachten. Eén van de verklaringen hiervoor is een verstoring in het autonome zenuwstelsel – het systeem dat onder andere je hartslag, ademhaling en spijsvertering aanstuurt, zonder dat je daarover hoeft na te denken.

Wetenschappers vermoeden dat bij post-Covid de communicatie tussen de hersenen (specifiek de hersenstam) en de nervus vagus (een belangrijke zenuw die veel lichaamsfuncties regelt) verstoord raakt. Hierdoor kunnen allerlei systemen in het lichaam ontregeld worden.
(Bron: Fleming & Vollebregt, 2019; Dana, 2024)

---

Hoe werkt het autonome zenuwstelsel?

Het autonome zenuwstelsel bestaat uit twee delen die samen zorgen voor balans tussen actie en herstel:

🟠 Het sympathische zenuwstelsel – jouw 'gaspedaal'

Dit deel helpt je om te reageren op stress of gevaar. Het maakt adrenaline vrij, versnelt je ademhaling, verhoogt je hartslag en stuurt extra energie naar je spieren. Je lichaam wordt klaargemaakt om te vechten of vluchten.

Bij veel mensen met post-Covid lijkt dit systeem voortdurend ‘aan’ te staan. Ze voelen zich gespannen, alert of rusteloos. Vaak herken je dit aan:

• Moeite met nee zeggen

• Drang om door te gaan, zelfs als het niet meer lukt

• Behoefte aan controle

• Vermoeidheid die niet weggaat na rust

🔵 Het parasympathische zenuwstelsel – jouw 'rem'

Dit deel brengt je lichaam tot rust. Het vertraagt je hartslag, stimuleert je spijsvertering en helpt je herstellen. In een gezond systeem werken het gaspedaal en de rem samen in balans.

Bij post-Covid lijkt die balans verstoord. Sommige mensen ervaren tegelijkertijd spanning én uitputting: alsof het gaspedaal wordt ingetrapt terwijl de handrem erop staat.

---

Het gevoel van 'altijd aan staan'

Veel mensen met post-Covid geven aan dat ze zich onrustig, gespannen of verdoofd voelen, zonder duidelijke aanleiding. Ze omschrijven:

• Een ‘hoog’ hoorbare ademhaling

• Een hese stem of druk op de keel

• Tintelingen of gevoelloosheid in armen of benen

• Snel overprikkeld zijn of nergens energie voor hebben

• Emotioneel ‘afwezig’ of vlak voelen

Dit zijn signalen van een ontregeld zenuwstelsel, en sluiten aan bij inzichten uit de polyvagaal theorie (Dana, 2024).

---

Wat is de polyvagaal theorie?

De polyvagaal theorie (ontwikkeld door dr. Stephen Porges) legt uit dat ons zenuwstelsel drie automatische reacties kent op spanning of veiligheid:

✅ Ventraal vagale staat – rust en verbinding

Je voelt je veilig, ontspannen en in contact met jezelf en anderen. Je ademhaling is rustig, je lichaam voelt gegrond en je kunt helder denken.

⚠️ Sympathische staat – vechten of vluchten

Je lichaam bereidt zich voor op actie. Je voelt spanning, onrust, boosheid of angst. Deze staat is nuttig bij acute stress, maar belastend als het te lang aanhoudt.

🆘 Dorsale vagale staat – bevriezen of afsluiten

Als stress te groot wordt en vechten of vluchten niet lukt, schakelt je lichaam over op overlevingsmodus. Je kunt je dan verdoofd, uitgeput, somber of losgekoppeld voelen van je omgeving.

---

Waarom is dit belangrijk bij post-Covid?

In een gezond systeem beweegt je zenuwstelsel soepel tussen deze drie toestanden – afhankelijk van wat je nodig hebt. Bij mensen met post-Covid lijkt dit natuurlijke herstelmechanisme ontregeld. Zij blijven vaak hangen in het ‘onveilige deel’ van het zenuwstelsel: het sympathische of dorsale systeem. Daardoor lukt het niet meer goed om terug te keren naar rust en verbinding (ventraal vagale staat).

Dat geeft veel klachten én verwarring: waarom voel ik me zo gespannen, als ik niets doe? Waarom ben ik zo moe, terwijl ik ‘niks’ gedaan heb?

---

En dan komen de overlevingsstrategieën

Wanneer je systeem langere tijd onveilig aanvoelt, ga je leven vanuit overleving. Je past je aan om te kunnen blijven functioneren, ook al kost het je steeds meer.

Veelvoorkomende overlevingsstrategieën zijn:

• Altijd maar doorgaan of zorgen voor anderen

• Je emoties onderdrukken of rationaliseren

• Moeite met grenzen aangeven

• Jezelf wegcijferen of onzichtbaar maken

• Alles onder controle willen houden

Deze strategieën waren ooit nuttig. Maar als je erin blijft hangen, raak je steeds verder verwijderd van wie je werkelijk bent. Het lichaam blijft gespannen, de klachten blijven aanhouden, en herstel blijft uit.

---

Praktijk Libra – ondersteuning bij herstel

In mijn praktijk werk ik met mensen die vastlopen in post-Covid klachten. We kijken samen naar wat jouw lichaam nodig heeft om te ontspannen, herstellen en opnieuw te leren vertrouwen op zichzelf. Daarbij werk ik onder andere met hypnotherapie, lichaamsgerichte oefeningen en psycho-educatie over het zenuwstelsel.

Je hoeft niet nóg harder te werken aan je herstel. Je mag leren hoe je juist minder hoeft te doen om meer rust te voelen.

---

"Als we begrijpen wat het zenuwstelsel nodig heeft, kunnen we heling uitnodigen, in plaats van forceren."
— gebaseerd op inzichten van Deb Dana

---

✨ Wil jij onderzoeken wat jouw systeem nodig heeft om tot rust te komen? Plan dan gerust een vrijblijvende telefonische afspraak. We kijken samen wat jou helpt om weer grip, energie en rust te ervaren.
📞 Neem contact op

 

Praktijk Libra – ondersteuning bij post-Covid

Bij Praktijk Libra in Waalwijk is er aandacht voor het geheel: jouw lichaam, hoofd én hart. Samen kijken we hoe jij je weer veiliger kunt voelen in je lijf, hoe je beter kunt omgaan met je klachten én hoe je jouw eigen tempo en energie leert respecteren.

In de sessies is er ruimte om:

• spanning uit je lichaam los te laten

• je zenuwstelsel tot rust te brengen

• emoties of frustratie te mogen uiten

• opnieuw verbinding te maken met wie jij bent

• richting te geven aan wat voor jou nu belangrijk is

---

Hypnotherapie bij post-Covid

Moderne hypnotherapie kan een waardevolle ondersteuning zijn bij post-Covid herstel. Niet als ‘snelle oplossing’, maar als zachte, diepgaande manier om:

• je zenuwstelsel in balans te brengen

• onderliggende spanning of angst los te laten

• hulpbronnen in jezelf te activeren (zoals rust, vertrouwen of grenzen voelen)

• het gevoel van regie en vertrouwen te versterken

Soms draagt je onbewuste nog de ‘alarmstand’ van je ziekte. Hypnotherapie helpt je om dat signaal op een veilige manier te resetten. Je leert weer luisteren naar je lichaam – zonder erin vast te zitten.

 

Het leven met post-Covid vraagt om geduld, mildheid en juiste begeleiding. Je hoeft het niet alleen te doen. Je bent van harte welkom voor een vrijblijvende telefonische afspraak, waarin we samen kijken wat jij nodig hebt om stap voor stap weer rust, grip en vertrouwen te ervaren.